Wieczne ale nie na zawsze!
PFAS/PFOA ? związki perfluoroalkilowe i polifluoroalkilowe nazywane także „wiecznymi chemikaliami” to grupa substancji, które są nieodłączną częścią naszego życia. Z uwagi na ich powszechne zastosowanie oraz wyjątkową trwałość, związki te rozkładają się bardzo powoli i z czasem mogą gromadzić się w organizmach ludzkich i zwierzęcych oraz środowisku, w tym w wodzie.
Jakkolwiek szczegółowe badania dotyczące efektów zdrowotnych związanych z ekspozycją na kombinację PFAS w różnych stężeniach są w toku, dotychczasowe badania wykazały, że związki te mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie ludzi. PFAS mogą być powodem problemów takich jak zaburzenia gospodarki hormonalnej, uszkodzenie wątroby, choroby tarczycy, otyłość, problemy z płodnością i nowotwory.
Zanieczyszczenie wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi związkami PFAS jest tematem szeroko dyskutowanym na całym świecie. Poza działaniami podjętymi na rzecz ograniczenia stosowania PFAS, Komisja Europejska w najnowszej Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2184 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ustanowiła obowiązek monitorowania obecności PFAS i wymogi w zakresie maksymalnego stężenia sumy 20 PFAS w uzdatnionej wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi na poziomie 0,10 ?g/L. Obowiązek monitorowania jakości wody pod kątem stężenie PFAS w obszarach, w przypadku których istnieje ryzyko obecności tych substancji, wejdzie w życie w 2024 roku.
Wychodząc naprzeciw nowym wymaganiom mającym na celu poprawę bezpieczeństwa wody pitnej oraz zwiększenie zaufania konsumentów do ?kranówki?, Instytut Technologii Paliw i Energii wraz z firmą Aktun Sp. z o.o. realizuje projekt ?Kompaktowy system uzdatniania wód naturalnych zawierających zanieczyszczenia o zróżnicowanym profilu chemicznobiologicznym z inteligentnym systemem kontroli i sterowania? (POIR.01.01.01-00-0974/21-00), którego celem jest budowa systemu uzdatniania wód powierzchniowych oraz podziemnych opartego na procesie nanofiltracji. Projektowany system, dzięki starannemu doborowi membran, pozwoli na dostosowanie parametrów jakościowych wody surowej do wymagań prawnych podyktowanych bezpieczeństwem i zdrowiem ludzi, zarówno pod kątem stężenia ?wiecznych chemikaliów?, jak i innych zanieczyszczeń (w tym bisfenolu A) bez konieczności stosowania wielu procesów jednostkowych.
Zapraszamy do współpracy!
Przygotowała: Katarzyna Rychlewska
Zakład Ochrony Powietrza