Odpadowe podkłady kolejowe –surowiec dla odważnych!

Budowa linii kolejowych, mała architektura ogrodowa, strzelnice… – na podkłady kolejowe impregnowane kreozotem natknął się każdy z nas. Zgodnie z danymi literaturowymi, w okresie eksploatacji drewnianych podkładów kolejowych, około 35% oleju kreozotowego jest tracone na skutek odparowania, wymywania, czy też degradacji biologicznej i fotochemicznej[1],[2],[3],[4], a podkłady kolejowe wycofane z eksploatacji, w zależności od warunków i okresu użytkowania, technologii impregnacji oraz rodzaju użytego drewna i oleju kreozotowego, mogą zawierać ok. 30% mas. WWA. Z uwagi na jego szkodliwość, UE wprowadziła restrykcje dotyczące składu i stosowania oleju kreozotowego oraz impregnowanego nim drewna, które ograniczone zostało do zastosowań profesjonalnych oraz przemysłowych[5]. Odpadowe podkłady kolejowe klasyfikowane jako odpad niebezpieczny o kodzie 17 02 04*, wymagają specjalistycznego zagospodarowania wiążącego się ze znacznie większymi nakładami finansowymi. Biorąc pod uwagę podstawowe zasady ekonomiczne, może to wyjaśniać liczne doniesienia prasowe dotyczące niewłaściwego gospodarowania tego typu odpadami[6],[7],[8], w tym wprowadzania ich do obrotu jako paliwo[9].

Zgodne z prawem zagospodarowanie podkładów kolejowych impregnowanych kreozotem, które nie nadają się do ponownego wykorzystania w ramach modernizacji infrastruktury kolejowej, obejmuje na chwilę obecną składowanie i/lub proces termicznego przekształcania (D10)/proces odzysku (R1) w zakładach posiadających wymagane pozwolenia. Z drugiej strony odpadowe drewno impregnowane kreozotem to w dalszym ciągu biomasa lignocelulozowa, która przy zastosowaniu odpowiednich procesów, może stanowić surowiec do produkcji wartościowych (bio)produktów.

Instytut Technologii Paliw i Energii od lat prowadzi działalność związaną z bezpiecznym i zgodnym z ideą gospodarki obiegu zamkniętego zagospodarowaniem wycofanych z użytku podkładów kolejowych, oferując m.in. rozwiązania takie, jak analiza uwarunkowań prawnych, szczegółowa analiza zawartości substancji niebezpiecznych, zgazowanie i produkcja energii elektrycznej oraz piroliza i produkcja biowęgli.

Zapraszamy do współpracy.

Katarzyna Rychlewska

Zakład Ochrony Powietrza



[1] B. Gevao, K. C. Jones. Environmental Science & Technology 32(5) (1998), 640 – 646.
[2] L. Becker, G. Matuschek, D. Lenoir, A. Kettrup. Chemosphere 42 (2001), 301 – 308.
[3] K. Walker, H. Rajput, A. Murray, G. W. Stratton, G. Murray, Q. He. Forest 14(3) (2023), 625.
[4] Kenneth M. Brooks.. Res. Pap. FPL-RP-617. Madison, WI: U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Forest Products Laboratory, 2004.
[5] ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 552/2009 z dnia 22 czerwca 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie  rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do załącznika XVII.
[6] https://www.gov.pl/web/wios-katowice/sprawcy-nielegalnego-transportu-odpadow-niebezpiecznych-zatrzymani-na-goracym-uczynku-wywozili-zuzyte-podklady-kolejowe-za-granice-polski
[7] https://www.nowiny.pl/wiadomosci/165673-w-zawadzie-i-bukowie-odkryli-nielegalnie-skladowane-podklady-kolejowe.html
[8] https://www.portalsamorzadowy.pl/gospodarka-komunalna/podklady-kolejowe-odpad-niebezpieczny-i-problem-dla-gminy,273993.html
[9] R. Muzyka, B. Kozielska, M. Sajdak. Detection of contamination from railway sleeper waste in solid biofuel. Environmental Nanotechnology, Monitoring & Management 22 (2024), 100993.